Een nieuwe koffiemachine? Waar moet je op letten?

Er komt een moment dat je toe bent aan een nieuwe koffiemachine. De koffie smaakt niet lekker, de espressomachine is nu echt kapot , de buurman heeft wel een mooie glimmende machine, je hebt de lotto gewonnen. Of je bent gewoon op zoek naar beter, lekkerder.

Er zijn een aantal vragen die je jezelf moet stellen. Welke koffie drink je het liefste? Espresso, koffie, cappuccino? Hoeveel kopjes drink je per dag. Hoeveel gemak wil je bij het koffie maken? Wil je de allerlekkerste koffie? Wat is je budget? Is het een upgrade of ben je nieuw in de koffie? Hoe zet je nu koffie, en wat zou je het liefste willen?

Eerst een uitleg over de verschillende apparaten.

• 

• 

• 

Je hebt volautomaten en halfautomaten. Bij de volautomaten druk je op de knop en komt jouw favoriete koffievariant eruit. Meestal is dit koffie, espresso of als je een ingebouwde melkopschuimer hebt een cappuccino of latte machiato. Bij de halfautomaat doe je alles zelf. Je maalt de verse koffiebonen in de portafilter, tampt de koffie aan en laat de koffie doorlopen. Meestal zet je hiermee een dubbele espresso, die je aanlengt met water voor de koffie of er opgeschuimde melk bij doet voor een heerlijke cappuccino.

Volautomaten

De volautomaat heb je in twee smaken. Met en zonder ingebouwde melk opschuimer. Daarnaast heb je verschillende merken automaten die ieder hun eigen zetgroep hebben, zo heb je Saeco Philips, Siemens Bosch Miele, Delonghi en Jura. Iedere fabrikant heeft zijn maalunit en zetgroep waarbij de Jura steviger is uitgerust, groter is en betere koffie geeft. Dat vertaalt zich wel terug in de prijs van de machine. Overige zaken die de prijs betalen is het bedieningsgemak. Omdat de zetgroep vrij standaard is, worden de machines mooier gemaakt met de software en het display van de machine. Als je alleen koffie en/of espresso maakt, kan je toe met een vrij simpele machine.

Naast de kwaliteit van de zetgroep is het belangrijk dat de machine van binnen goed gereinigd kan worden. Dit houdt in dat je de zetgroep kan verwijderen of dat die door de machine automatische gereinigd wordt. Daarnaast is het belangrijk dat de machine een reinigingsprogramma heeft die regelmatig (liefst iedere week) doorlopen kan worden. Zie mijn pagina over de koffiequest

Volautomaat espresso / koffie

Dit is een volautomaat die alleen koffie kan zetten, of eigenlijk lungo of espresso. De lungo is een lang doorgelopen espresso. Door de juiste afstelling van bonen en maalgraad krijg je de gewenste smaak. Voor de melkproducten zit er een los stoompijpje op. Deze kan je gebruiken voor het schuimen, maar je kan natuurlijk ook een losse melkopschuimer kopen.

Of kijk bij Coolblue.nl

Volautomaat Melk opschuimer.

Machines met een melkopschuimer hebben vaak ook een extra menu om de melk in de juiste volgorde in het kopje te laten stromen. Dit betekent extra software en meer gemak. Verder bestaan er machines met een aparte opschuimkan of een naast de machine. De melkopschuimers worden door de machine regelmatig gereinigd. Zoals nadat je melk hebt opgeschuimd en de machine een tijdje niet hebt gebruikt. Ook is er een verschil of de melk gekoeld wordt of niet, dit kan in de machine of met een losse koelunit, of thermoskan.

Wat voor machine je ook gebruikt je moet hem altijd netjes onderhouden. Volg in iedere geval de instructies van de fabrikant omtrent ontkalken of gebruik ontkalkt water. Daarnaast gebruik je het schoonmaakprogramma, of voer je die handmatig uit. zie mijn bericht over Schoonmaken en Testmodus Saeco Xsmall

Halfautomaten

Oke, als we de volautomaten hebben gehad is het tijd voor het echte werk, de halfautomaten. Een halfautomaat bedien je zelf en voert het hele proces zelf uit. Alleen de pomp helpt je om de druk op de koffie automaten.

Naast de halfautomaat staat een molen, soms ingebouwd, die er voor zorgt dat je de juiste en vooral verse maling kan maken. Een stoompijpje zorgt ervoor dat je melk kan opschuimen.

Halfautomaten heb je in verschillende types, single boiler of warmteblok, duo boiler of een HX boiler, ofwel warmte wisselaar. De single boiler of een warmte blok is meer het instapmodel. De single boiler is een eenheid waar water inzit die op temperatuur wordt gehouden, het warmteblok is een blok waar water doorheen stroomt.. De laatste wordt vooral in volautomaten gebruikt, maar ook wel in een Rancilio. De single boiler kan verschillen van klein zoals bij een ascaso, tot wat groter zoals bij een vibiemme. Des te groter de boiler, des te stabieler de temperatuur. Als je een grote doorloop hebt dan kan die echter snel afkoelen door het nieuwe water. Als je melk wilt opschuimen zet je via een schakelaar de boiler in een hogere stand en wordt deze op temperatuur gebracht om te schuimen. Als je dan weer een espresso wilt maken, zet je de schakelaar weer terug en laat je de machine afkoelen. Het beste is om eerst de koffie te maken en daarna te schuimen. Hierdoor heb je voor de koffie een stabiele temperatuur en verbrandt deze niet.

Als je een hele grote single boiler hebt, zoals de Fracino Retro Lever 2 die ik voor mijn ZOespresZO gebruik, wordt het water op het juiste niveau uit de boiler gehaald voor de gewenste temperatuur. Bovenin de boiler heb je stoom, onderin het hete water. Door de boiler dwars te leggen, heb je ook stabiele stoomdruk. Ik weet niet of deze methode ook bij prosumer machines wordt gebruikt.

Bij een duoboiler machine zoals een Expobar Brutus IV is er een extra boiler ingebouwd. De ene boiler is voor de koffie, de andere voor de stoom. Het water van de koffie loopt eerst door de stoomboiler heen, zodat het al op temperatuur is als het in de koffieboiler komt. Hierdoor kan je ook met grote doorloop een stabiele temperatuur behouden.

De derde optie is een warmte wisselaar. Er is dan één boiler die gebruikt wordt voor het stomen, daarnaast loopt er een pijpje door de boiler die het koffiewater aanvoert. Het pijpje is precies lang genoeg zodat het water op temperatuur is. Omdat de boiler op ong 110 graden wordt gehouden, moet je deze machines eerst voorspoelen om het te hete water te laten doorlopen. Daarnaast kan je deze machine gebruiken voor temperatuur surfen, waarbij je afhankelijk van hoelang je de machine laat doorlopen, tussentijds wacht en de machine gebruikt de voor jouw gewenste termperatuur bereikt. Met een coffee sensor kan je deze temperatuur in de gaten houden.

Naast de boilers die een standaard temperatuur heb je ook een PID die de temperatuur kan regelen. Waarbij in sommige gevallen de temperatuur standaard is ingesteld kan je met een PID deze temperatuur bijstellen, zodat die past bij je overige settings.

Quick Mill koffiemachines bij Boot Koffie

Naast de halfautomaten met een pomp heb je ook hevelmachines. Deze machines hebben geen pomp, maar bouwen hun druk op met een veer of handdruk. In de machines zit een piston ofwel zuiger die het water door de koffie heen drukt.

Naast de halfautomaat of hevelmachine heb je ook een maler nodig. Als je gemalen koffie koopt is deze snel verouderd, daarom maal je deze kort van te voren. Daarnaast zorgt de exact juiste maalgraad voor de juiste doorloop.. De maalgraad is afhankelijk van het soort bonen, maar ook van de temperatuur en de luchtvochtigheid. Daarom moet je deze na elke sessie een beetje bijstellen als dit nodig blijkt.

Qua maler ga je voor een maalschijf maler, een hakselaar zorgt voor ongelijk maalsel. Verder heb je conische en platte maalstenen, de conishe vallen in elkaar en zorgen voor goed maalsel, ze zijn wel wat duurder. In de volautomaten zitten vaak conische maalstenen van keramiek. De platte maalstenen zijn wat goedkoper en draaien plat op elkaar. Daarnaast geldt, des te groter des te beter. Groter betekent minder temperatuurstijging en hogere snelheid qua maalsel. Voor thuisgebruik zijn er andere eisen dan in de horeca, vooral qua snelheid en warmte ontwikkeling. Qua geluid kan een molen behoorlijke herrie maken, dus dat is ook een punt van aandacht.

Baratza Sette 270WI Koffiemolen

Koffiemolens bij Boot

Slowcoffee

Naast al het geweld van koffiemachines is er ook een wereld van de slowcoffee. Eigenlijk is het de moderne versie van het ouderwetse filterapparaat of het camping opschenk filter. Heb je een laag budget of wil je een set voor onderweg dan is filter ideaal. Ikzelf start 's ochtends met filter om daarna tijdens het (thuis)werken aan de espresso te beginnen.

Filterkoffie machines

Slow Coffee bij Boot

Belangrijk voor filterkoffie is de koffie. Het grote voordeel van filter vind ik is dat je mooiere koffies kan gebruiken en de smaken kan proeven. Waarbij je voor espresso een tijd bezig bent om de molen goed af te stellen. Is dit bij filter minder nodig.

Voor filter gebruik ik of een kleine molen of een handmolen. Voor handmolens heb je verschillende prijsklasses, waarbij de commandante redelijk favoriet is. Maar een Hario Slim een goede budget keuze is.

Ik hoop dat ik je wat uitleg heb kunnen geven over de verschillende koffiemachines. Heb je vragen, schroom dan niet om contact op te nemen. Naast de molen is het natuurlijk om goede vooral vers gebrande bonen te gebruiken. Zie hiervoor de link naar koffie branders op mijn website.